13 mei 2020 door Meike van de Beek
Tim van Hattum
Tim van Hattum is programmaleider Klimaat bij Wageningen Environmental Research. Hij leidt een programma waarbij ze kennis ontwikkelen over welke oplossingen wel en niet werken voor klimaat mitigatie en adaptatie. Er wordt daarbij vooral gekeken naar nature based oplossingen. Dat allemaal in de context van klimaat en in stedelijk, maar ook buiten stedelijk gebied. DYKA wil meer te weten komen over effecten van klimaatverandering op de toekomst. Wij stelden Tim van Hattum verschillende vragen. Deze vierde keer gaat het over veranderingen voor de samenleving en regenwaterpatronen.
Welke veranderingen zie je in zijn algemeen, sociaal, geografisch op onze samenleving als gevolg van klimaatverandering. Wat gaan we merken als samenleving, als burger en als bedrijf?
Ik denk dat we langzaamaan allemaal aan het beseffen zijn dat het geen fictie meer is. Dat de effecten die we nu al zien of die we verwacht hadden te zien al heviger zijn dan de modellen laten zien. Klimaatverandering komt eerder en is heviger en feller dan eigenlijk uit de modellen blijkt. Dat betekent dat we eigenlijk niet veel tijd hebben om ons te gaan aanpassen. We zullen vol moeten inzetten en er zal ook de komende jaren nog heel veel over gesproken worden om in ieder geval de emissies terug naar nul te brengen. Dat wordt een enorme opgave. Tegelijkertijd moeten we niet vergeten dat het klimaat al veranderd is en we aan het afstevenen zijn op een minimaal twee graden warmere wereld. Ik geloof dat hij op het moment 1,1 graad warmer is. De klimaatadaptatie is minstens zo belangrijk als klimaat mitigatie. Dat vergt enorme investeringen voor steden, maar ook voor de landbouw en voor landelijke gebieden. Ik denk dat het nu langzaam door begint te dringen tot de politiek en de beleidsmakers. Iedereen is er wel van bewust dat we hier volle bak mee aan de slag moeten. Volgens mij moet er veel meer focus komen op de positieve kant daarvan. Door die maatregelen te nemen kan je ook ongelofelijk veel waarde toevoegen en steden aantrekkelijker maken. Je kan het leefklimaat van mensen bevorderen. Er ligt ook nog een hele grote koppeling met de volksgezondheid. Volgens mij is dat een kans. In ieder geval in stedelijk gebied moet je er echt vanuit gaan dat je overal waar de schop de grond in gaat na moet denken over hoe dat zo klimaatbestendig mogelijk kan. Dat gebeurt nog niet altijd. Volgens mij kan dat altijd beter. Er moet volgens mij ook nagedacht worden over hoe je door dit soort maatregelen waarde kan toevoegen. Hoe kan je een stad beter en mooier maken door hem ook nog klimaatbestendig te maken. Ik denk dat ook heel duidelijk moet zijn dat iedereen aan zet is. Van burger tot aan bedrijven op hun eigen bedrijventerreinen. Ook bedrijven die in de wereld actief zijn moeten nadenken over hoe ze hun footprint verkleinen en hoe ze gaan bijdragen aan dit hele klimaatprobleem.
Wat is de impact van klimaatverandering op regenwaterpatronen; is hier een directe relatie?
Wat we in ieder geval gaan zien is dat de gemiddelde hoeveelheid neerslag in een jaar toe gaat nemen. We zien ook dat vooral in een kortere periode meer van die hevige korte buien gaan vallen. Afgewisseld met hele lange periodes van droogte. Je kan niet over voorspellingen spreken, want dat is heel moeilijk te voorspellen. Maar in de klimaatscenario’s van het KNMI, die overigens weer geactualiseerd worden, is dit in beeld. Dat de totale hoeveelheid neerslag toeneemt, maar dan in korte hevige buien gecombineerd met langdurige periodes van droogte. Dat betekent dus een grotere verandering van hoe het nu is.
Wat voor soort regenwaterpatronen worden verwacht voor de komende 10 jaar?
Als we niets doen qua mitigatie? Dat is heel moeilijk te voorspellen. In algemene zin kan je zeggen dat klimaatverandering ervoor zorgt dat we meer opwarming krijgen. Hoe meer de oceanen opwarmen, hoe meer verdamping we krijgen. Die verdamping wordt neerslag boven land. Als die patronen sneller en heviger worden, dan krijgen we ook steeds meer van die extreme buien. Hoeveel precies dat is heel moeilijk te voorspellen. Je ziet nu al wel dat er een trend is dat er meer schade is door weer extremen. Ik haal altijd het Global Risk Report van het World Economic Forum aan. Die brengen elk jaar een rapport uit waarbij ze alle risico’s voor de wereldeconomie in beeld brengen. Daar staan extreem weer en het niet tijdig aanpassen aan klimaatverandering beide in de top 3 van grootste wereld economie risico’s ondertussen. Je ziet eigenlijk dat die de laatste jaren de top 10 binnen kwamen. Nu staan deze twee inmiddels op 1 en 2. Het World Economic Forum bevestigt dat dit de grootste risico’s zijn voor de wereldeconomie. Dat betekent dat zij ook onderkennen dat het een mega groot probleem is en dat we er super urgent iets aan moeten doen. De Parijs akkoord afspraken worden niet nageleefd door de meeste landen, dus we zijn hier voorlopig nog niet klaar mee.
Droogte en hittegolven
Tim van Hattum
Regenwateroplossingen
Duborain van DYKA
Tim van Hattum: Droogte en hittegolven en leefbaarheid van steden
De kans op langdurige periodes van droogte neemt toe. We hebben afgelopen zomer ook gezien dat weer-record na weer-record werd gebroken.
Lees meer
Tim van Hattum: Onderzoek naar nature based oplossingen voor klimaatverandering
We hebben nu toevallig een visie ontwikkeld voor Nederland over 100 jaar. Daar komen heel veel zaken in terug waar wij al jaren mee bezig zijn.
Lees meer
Tim van Hattum: Mitigatie en adaptatie
Het liefst ontwikkelen wij kennis over oplossingen voor allebei mitigatie en adaptatie. Een boom levert ongelofelijk veel op voor biodiversiteit, maar ook om de temperatuur in steden omlaag…
Lees meer
Ik ben marketeer bij DYKA. Binnen mijn functie vind ik het leuk om mij te verdiepen in thema’s rondom klimaatverandering. Onze klanten in verschillende landen informeren over de gevolgen van klimaatverandering en tegelijkertijd meedenken in oplossingen is iedere dag een leuke uitdaging.